Người Việt có số ca mắc các bệnh về gan tương đối cao, trong đó có xơ gan. Tuy nhiên, các triệu chứng xơ gan trong giai đoạn đầu khó phát hiện, dẫn đến nhiều triệu chứng nguy hiểm cho người bệnh.

Bệnh xơ gan là gì?

Khi gan bị tổn thương, các tế bào sẽ tự động sửa chữa. Tuy nhiên, quá trình này gây ra nhiều mô sẹo. Do đó, nếu gan phải chịu sự thương tổn trong một khoảng thời gian dài sẽ càng ngày tạo ra nhiều mô sẹo, làm cho gan bị xơ hóa, cản trở hoạt động bình thường của gan và các triệu chứng xơ gan nặng có thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

Sự khác biệt giữa gan khỏe mạnh và xơ gan

Nguyên nhân gây ra bệnh xơ gan là gì?

Các chất có hại, virus và nhiều bệnh lý khác đều có thể dẫn tới bệnh xơ gan. Một số nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh xơ gan bao gồm:

• Sử dụng nhiều rượu bia: 90% chất cồn sẽ trực tiếp đi thẳng qua gan và khiến gan bị ngộ độc nặng nề. Rượu bia còn là nguyên nhân chính gây ra gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan.
• Virus viêm gan mạn: Các loại virus gây viêm gan như viêm gan B và C sẽ làm gan bị tổn thương. Nếu bệnh kéo dài, gan sẽ dần trở nên xơ cứng và có nguy cơ dẫn đến ung thư gan.
• Gan bị tổn thương do chất độc: Người bệnh có thể đã từng bị nhiễm độc như aflatoxin, dioxin,… hoặc sử dụng các loại thuốc làm tổn thương gan như thuốc điều trị tâm thần và thuốc điều trị lao trong thời gian dài cũng là nguyên nhân gây xơ gan.
• Các bệnh lý rối loạn do di truyền.
• Các bệnh liên quan đến mạch máu như bệnh lý tắc tĩnh mạch gan, hội chứng Budd-Chiari, tắc tĩnh mạch trên gan,…
• Một số nguyên nhân khác bao gồm: Gan bị nhiễm ký sinh trùng, tắc mật gây biến chứng, hội chứng banti, xơ gan mật nguyên phát và các nguyên nhân khác chưa được xác định.

Uống bia rượu trong một khoảng thời gian dài là nguyên nhân phổ biến dẫn đến xơ gan

Các triệu chứng xơ gan theo giai đoạn

Xơ gan giai đoạn 1

Trong giai đoạn 1, bạn rất khó phát hiện ra bệnh. Tuy nhiên, gan đã bị viêm trong một thời gian dài và đang cố gắng hồi phục, dẫn đến một số các biểu hiện như:

• Cơ thể thường xuyên mệt mỏi;
• Cảm giác đau tức ở hạ sườn;
• Nước tiểu có màu đậm;
• Cơ thể nổi mẩn đỏ không rõ nguyên nhân;
• Móng tay, lông tóc thô ráp, rụng nhiều,…

Giai đoạn 1 là thời điểm tốt nhất để điều trị xơ gan. Nếu điều trị sớm, gan có thể quay lại hoạt động như bình thường và không xuất hiện các triệu chứng bệnh xơ gan nguy hiểm hơn.

Xơ gan giai đoạn 2

Gan có dấu hiệu suy giảm chức năng thải độc và càng ngày càng có nhiều mô sẹo được hình thành. Người bệnh vẫn có thể chữa khỏi xơ gan nếu phát hiện sớm bệnh. Một số dấu hiệu xơ gan trong giai đoạn 2 bao gồm:

• Cơ thể thường xuyên mệt mỏi;
• Hay bị đầy bụng;
• Thường đau ở hạ sườn phải;
• Da và mắt bị vàng;
• Nước tiểu có màu sẫm;
• Dễ bị chảy máu mũi và chảy máu chân răng.

Ở giai đoạn 2, chảy máu chân răng là triệu chứng xơ gan thường gặp

Xơ gan giai đoạn 3

Trong giai đoạn 3, gan của bạn đã bị tổn thương nghiêm trọng. Các biểu hiện xơ gan dễ thấy nhất là xơ gan cổ trướng và đi kèm với các triệu chứng như:

• Không còn cảm giác thèm ăn, sụt cân nhanh chóng;
• Hệ tiêu hóa bị rối loạn, phân có màu đen;
• Da và mắt có màu vàng, da có thể nổi mẩn ngứa;
• Mất cân bằng đường huyết, nhịp tim bất thường;
• Bụng trướng, chân và mắt cá bị phù hoặc phù toàn thân.

Bệnh nhân ở giai đoạn 3 rất khó điều trị. Bạn cần theo sát các chỉ dẫn của bác sĩ để kiểm soát tốt các triệu chứng và phải điều trị trong một thời gian khá dài.

Xơ gan giai đoạn 4

Giai đoạn 4 là giai đoạn cuối của xơ gan, gan gần như không còn hoạt động được. Một số biến chứng nguy hiểm mà bệnh nhân có thể mắc phải bao gồm: xuất huyết tiêu hóa, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, bệnh não gan và ung thu gan.

Ngoài các triệu chứng giống giai đoạn 3, bệnh nhân xơ gan giai đoạn 4 còn có các triệu chứng như: 

• Tâm lý thay đổi thất thường;
• Thường xuyên hôn mê do não bị nhiễm độc;
• Bị suy thận, ảnh hưởng đến hoạt động tiểu tiện;
• Viêm màng bụng;
• Ứ đọng dịch ổ bụng.

Bệnh nhân ở giai đoạn 4 không thể được cứu chữa và thời gian còn lại không quá dài. Do đó, bạn cần hiểu rõ các triệu chứng xơ gan sớm để tăng khả năng sống sót khi mắc bệnh.

Bệnh nhân xơ gan giai đoạn 3 có các triệu chứng như viêm màng bụng và ứ dịch ổ bụng

Cách phát hiện sớm bệnh xơ gan

Phát hiện thông qua triệu chứng xơ gan

Bạn có thể phát hiện sớm xơ gan thông qua các triệu chứng bao gồm: 

• Hay mệt mỏi dù chỉ lao động nhẹ;
• Cơ thể nổi mề đay, mẩn ngứa;
• Mạch máu nổi dày đặc, dễ bị bầm tím;
• Ăn không ngon miệng, sụt cân;
• Lòng bàn tay có thể xuất hiện ban đỏ, móng tay trắng.

Ngoài ra, nam và nữ khi bị xơ gan còn có một số triệu chứng khác riêng biệt. Nữ bị xơ gan bị mất kinh và dẫn tới vô kinh. Nam giới bị xơ gan sẽ giảm ham muốn kình dục và ngực phát triển. Các dấu hiệu trên khá giống với nhiều loại bệnh khác. Do đó, bạn cần thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán đúng bệnh.

Phát hiện xơ gan thông qua rủi ro gây bệnh

Nguyên nhân bị xơ gan là do sử dụng các chất có hại, nhiễm virus và nhiều bệnh lý khác. Nếu bạn có các yếu tố rủi ro dưới đây thì cần kiểm tra sức khỏe của mình:

• Thói quen sử dụng rượu bia;
• Béo phì, gan nhiễm mỡ, viêm gan nhiễm mỡ;
• Mắc các bệnh viêm gan mãn tính.

Người bị viêm gan mãn tính có khả năng bị xơ gan

Phát hiện xơ gan thông qua khám sức khỏe định kỳ

Những người khám sức khỏe định kỳ có thể phát hiện khi bệnh mới khởi phát. Nếu có dấu hiệu viêm gan, bạn sẽ được bác sĩ theo dõi và hướng dẫn điều trị sớm để có thể hồi phục hoàn toàn.

Các triệu chứng xơ gan ở giai đoạn đầu không dễ phát hiện và thường bị nhầm lẫn với các loại bệnh khác. Do đó, nếu nghi ngờ mắc bệnh, bạn nên đi khám sàng lọc để nhanh chóng chữa trị trước khi gan không thể hồi phục được nữa.